Białe plamy na zębach – czym są i jak z nimi walczyć?

Białe plamy na zębach, choć wyglądają niegroźnie, to mogą doprowadzić do bardzo przykrych powikłań. Jest to oczywiście uzależnione od ich etiologii – niektóre przebarwienia bowiem zwiastują zaburzenia rozwojowe szkliwa, inne natomiast są następstwem próchnicy we wczesnym stadium. Niezależnie jednak od przyczyny białych plamek, można temu problemowi skutecznie zapobiec oraz go leczyć. W tym artykule omówimy tę tematykę.

Co oznaczają białe plamki? Przyczyny

Białe przebarwienia na zębach mogą powstawać z różnorodnych powodów i nigdy nie należy ich lekceważyć. Co prawda, nie towarzyszą im przeważnie dolegliwości bólowe ani żadne inne niepokojące objawy, niemniej ich obecność świadczy o tym, że organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości składników odżywczych.

Jeśli zauważysz taki defekt we wczesnym etapie rozwoju na swoim uzębieniu bądź też swojego dziecka, powinieneś udać się do lekarza stomatologa, który znajdzie przyczynę i ułoży odpowiedni plan leczenia. Warto udać się do kliniki zajmującej się takimi przypadkami, gdzie przeprowadza się profilaktykę dentystyczną – zarówno u młodych pacjentów, jak i tych starszych.

Odwapnienia szkliwa

Do takiego stanu może dojść wówczas, gdy na powierzchni uzębienia zacznie rozwijać się próchnica, będąca konsekwencją niedoborów cennych dla zębów minerałów, głównie jonów wapnia. Demineralizacja szkliwa jest efektem działania kwasów bakteryjnych wytwarzanych przez płytkę nazębną. Z tego też powodu przebarwienia uwidaczniają się najpierw na powierzchniach między zębami i przy samych dziąsłach. Są to bardzo często występujące białe plamy na zębach u dzieci, które to mają problem z zachowaniem wysokiego poziomu higieny jamy ustnej. Patologia ta dotyka również wielu dorosłych, zwłaszcza tych, którzy niechętnie dbają o swoje uzębienie. W grupie ryzyka są także osoby, które mają założony aparat ortodontyczny. Utrudnia on bowiem szczotkowanie zębów, co uniemożliwia utrzymanie właściwego pH w jamie ustnej.

Hipoplazja szkliwa

Jest to niedorozwój szkliwa spowodowany niedoborami substancji odżywczych, takich jak fluor, wapń, fosfor i magnez oraz witamin: C, A, D i K. Z tym problemem nierzadko zgłaszają się też pacjenci, którzy cierpią na zaburzenia hormonalne. Mowa tutaj o m.in. nieprawidłowej pracy tarczycy czy aplazji grasicy. Skutkiem tychże czynników jest powstawanie białych plam oraz bruzd na ich powierzchni. Ponadto zdarza się, że kształt zęba zaczyna się zmieniać, a w szkliwie pojawiają się ubytki.

Fluoroza

Fluoroza to hipomineralizaja szkliwa, której przyczyną jest nagromadzenie się zbyt dużej ilości fluoru w organizmie. Białe plamy na zębach u dziecka zazwyczaj są wynikiem tego zjawiska, ponieważ ich ciało nie zakończyło jeszcze procesu odontogenezy, czyli kształtowania uzębienia. Jednakże osoby dorosłe równie często borykają się z tym schorzeniem. Warto pamiętać, że fluor jest pierwiastkiem znajdującym się nie tylko w pastach do zębów, ale i również pożywieniu oraz wodzie pitnej, zarówno butelkowanej, jak i kranowej. Fluorozę klasyfikuje się według skali Deana, która określa jej stadium zaawansowania.

1. Fluoroza wątpliwa – na powierzchni szkliwa widoczne są białe plamki.
2. Fluoroza bardzo łagodna – na powierzchni mniejszej niż jeden ząb, zauważalne są małe, matowe, białe plamki.
3. Fluoroza łagodna – fragmenty nieprzezroczystego szkliwa są bardziej rozległe, ale nie przekraczają 50% powierzchni zęba.
4. Fluoroza umiarkowana – szkliwo wyraźnie uszkodzone z widocznymi brązowymi plamami.
5. Fluoroza ciężka – szkliwo na powierzchni całego zęba jest uszkodzone. Ubytki te mogą powodować zmianę kształtu zęba. Widoczne są także mniejsze lub większe zagłębienia bądź brunatne przebarwienia.

Biały osad na zębach a plamki – jaka jest różnica?

Różnica jest zasadnicza. Prawie każda biała plamka na zębie związana jest z zaburzeniami rozwojowymi szkliwa, o czym wspomnieliśmy, omawiając przyczyny. Osad na uzębieniu natomiast to złogi nazębne, które mogą być twarde bądź miękkie.

Złogi nazębne miękkie to osad, który nie uległ jeszcze zmineralizowaniu. Znajduje się wśród nich, m.in.:

• nabyta osłonka zębowa – pełni funkcję ochronną, zabezpieczając szkliwo przed szkodliwym działaniem kwasów;
• płytka nazębna – jest złożona głównie z drobnoustrojów. Gromadzi się w trudnodostępnych miejscach, np. kieszonkach poddziąsłowych.

Złogi nazębne twarde to nalot, który został już zmineralizowany. Zwiastują się one poprzez kamień nazębny poddziąsłowy oraz naddziąsłowy. Jego obecność jest całkowicie naturalna – tworzy się on niemalże u każdego pacjenta przez całe życie. Nie da się go usunąć w samodzielnie w domu, dlatego tak ważna jest regularna higienizacja, która powinna odbywać się co najmniej raz w roku. Warto wiedzieć, że niektórzy mają większą skłonność to mineralizacji osadu i nie ma w tym nic złego. Wówczas należy częściej odwiedzać gabinet dentystyczny w celu usunięcia tychże złogów.

Białe przebarwienia na zębach u dzieci – czy trzeba podjąć leczenie?

Biały nalot na zębach u dziecka, mimo że wygląda niepozornie, również może być wynikiem niedoborów lub nadmiarów składników odżywczych. Warto zatem skonsultować to zaburzenie ze stomatologiem dziecięcym, szczególnie że plamy te niekorzystnie wpływają na wygląd zębów.

Plamki na zębach – jak je usunąć?

Biała plama na zębie stanowi defekt estetyczny, który zaburza wygląd uśmiechu. Na szczęście istnieją efektywne sposoby, które umożliwiają walkę z tą nieprawidłowością. Najpierw jednak dentysta musi poznać przyczynę takiego stanu rzeczy, aby móc podjąć odpowiednie działania. Podstawową kwestią jest zmiana nawyków żywieniowych oraz uzupełnienie potencjalnych niedoborów. Jest to bardzo ważne, ponieważ unikniemy wtedy eskalacji problemu i możemy zastosować terapię z zakresu stomatologii estetycznej, mając pewność, że przyniesie oczekiwane rezultaty. Pierwszą z nich jest wybielanie zębów przy użyciu lasera bądź nakładek. Dzięki niemu jesteśmy w stanie znacznie zniwelować ich widoczność. Drugą techniką jest pokrycie białych plam licówkami ceramicznymi lub materiałem kompozytowym.

Jeśli odbarwienia występują na zębach mlecznych dziecka, również rozpoczynamy od diety i wprowadzenia zdrowych nawyków. W przypadku, gdy przebarwienia spowodowane są hipoplazją lub demineralizacją szkliwa, zaleca się stosowanie do mycia zębów pasty z fluorem oraz wykonanie w gabinecie dentystycznym dodatkowych zabiegów fluoryzacji i lakowania bruzd, które zabezpieczą uzębienie szkraba. Można także korzystać ze specjalnych past (np. Mouse Tooth), które mają za zadanie odbudować szkliwo i uzupełnić ewentualne braki w nim. Produkty te dedykowane są też dla dorosłych pacjentów i wykazują dużą skuteczność przy regularnym użytkowaniu. Jeżeli ubytki szkliwa są efektem fluorozy, dziecko powinno być pod stałą opieką stomatologa. Przeważnie zmiany te znikają wraz z wymianą uzębienia na zęby stałe.

FAQ:

• Co oznaczają białe plamy?

Przyczyną białych plam jest nadmiar bądź deficyt poszczególnych pierwiastków oraz witamin. Świadczą one o zaburzeniach rozwojowych szkliwa. Nie jest to stan zagrażający życiu, jednakże znacznie wpływa na estetykę uśmiechu, a co za tym idzie – komfort psychiczny.

• Kiedy powstają białe plamy próchnicowe na zębach?

Takie odbarwienia na powierzchni zębów są wynikiem demineralizacji szkliwa. Zjawisko to powstaje zazwyczaj przez niedobór jonów wapnia. Bardzo często zmagają się z nimi osoby, które podjęły leczenie ortodontyczne.

• Czy białe plamy na zębach u dorosłych są odwracalne?

Większość takich zmian można odwrócić, niezależnie od ich przyczyny. Białe plamki na zębach, które długo goszczą na uzębieniu, pokrywa się za pomocą kompozytów oraz lub licówek. Innym rozwiązaniem jest wybielanie, które przeprowadza się laserem w gabinecie lub metodą nakładkową w domu.

Autor artykułu: