Miazga w zębie – co to jest?
Miazga jest tkanką wypełniającą komorę oraz korzeń zęba, które to znajdują się w jego wnętrzu. Jej centralna część jest bogato unaczyniona i unerwiona – to z tego względu zapalenie nerwu zębowego manifestuje się bardzo silnym bólem. Naczynia i nerwy wnikają w głąb zęba przez otwór wierzchołkowy zlokalizowany na końcu korzenia.
Miazga pełni bardzo ważne zadanie w ludzkiej jamie ustnej, ponieważ dzięki bardzo rozbudowanej sieci naczyń krwionośnych dostarcza zębowi tlen oraz substancje odżywcze. Oprócz tego umożliwia regenerację tkanek oraz stale kontroluje zawartość substancji mineralnych. Bierze ona również udział w tworzeniu zębiny, dlatego też przypisuje się jej funkcję twórczo-odtwórczą. Tkanka ta pełni też rolę obronną, a to wszystko zasługa jej zdolności do odpowiedzi wielu komórek odpornościowych na szkodliwe sygnały ze środowiska zewnętrznego.
Czym jest zapalenie miazgi zęba?
Zapalenie miazgi to odpowiedź organizmu na toczące się we wnętrzu zęba procesy chorobowe, które wywołane są zazwyczaj zaawansowaną, nieleczoną chorobą próchnicową. Jak powstaje zapalenie tej tkanki? Otóż na skutek zmian próchnicowych dochodzi do urazu, co uruchamia działania obronne miazgi. Wówczas zaczyna ona wytwarzać warstwę zębiny obronnej, którą próbuje odgrodzić się od czynników drażniących. Efektywność tego zjawiska zależy od kilku kwestii, a mianowicie:
- możliwości obronnych samej miazgi,
- czasu i siły działania bodźca drażniącego (np. bakterii próchnicowych).
Przez uwolnienie związków chemicznych, dochodzi do zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych i wzrostu ciśnienia płynu kanalikowego. To umożliwia wypłukiwanie substancji szkodliwych, lecz niestety prowadzi również do podrażnienia nerwów i zwiększonej wrażliwości bólowej. Jeśli bodziec drażniący nie zostanie szybko wyeliminowany, ciśnienie będzie stale wzrastać, co w konsekwencji doprowadzi do niedotlenienia i w najgorszym scenariuszu – definitywnej martwicy miazgi, czyli śmierci jej komórek.
Przyczyny zapalenia miazgi zęba
Choroba miazgi zęba zazwyczaj spowodowana jest próchnicą, niemniej nie zawsze ma tego typu podłoże. Jakie są zatem inne przyczyny tego schorzenia?
- urazy mechaniczne,
- urazy termiczne,
- czynniki bakteryjne.
Stan zapalny miazgi zęba pojawia się także często u pacjentów cierpiących na różne przypadłości dotykające uzębienie, takich jak np. hipoplazja szkliwa oraz niektóre choroby, które zmniejszają przepływ krwi w miazdze.
Zapalenie miazgi zęba – objawy
Pierwszym i najbardziej oczywistym objawem jest pulsujący ból korzenia zęba, który może mieć charakter sporadyczny lub stały. W początkowym rozwoju stanu zapalnego nie jest on uciążliwy i występuje głównie przy spożywaniu gorących i słodkich posiłków. Jednakże z czasem może stać się na tyle intensywny, że zacznie uniemożliwiać sen oraz normalne funkcjonowanie. Na tym etapie przeciwbólowe leki na zapalenie miazgi zęba przestają działać i często pacjenci wówczas skarżą się na bóle głowy, a nawet i gorączkę.
Jakie inne oznaki manifestują stan zapalny zęba? Objawy, które również często towarzyszą pacjentom to, m.in.:
- obrzęk,
- zaczerwienienie okolicznych tkanek,
- utrata funkcjonalności tkanki,
- uogólniony stan zapalny organizmu.
Zapalenie miazgi – leczenie
Metoda terapii zapalenia korzenia zęba zależy od jego charakteru oraz od tego, czy możliwa jest jego szczelna odbudowa. Jeżeli choroba nie jest zaawansowana, wtedy zwykle wdraża się leczenie zachowawcze mające na celu zachowanie żywej miazgi. W przypadku, gdy powodem zapalenia jest próchnica, lekarz musi usunąć jej przyczynę, oczyścić ząb i wypełnić ubytki szczelnym materiałem do odbudowy. Dno takiego ubytku pokrywa się specjalnym preparatem, który aktywuje reakcje obronne i naprawcze.
Inaczej to wygląda natomiast w sytuacji, gdy u pacjenta doszło do nieodwracalnego zapalenia miazgi. Wówczas niezbędne jest leczenie endodontyczne (znane jako kanałowe). Opiera się ono na usunięciu martwej tkanki zęba z jego kanałów korzeniowych oraz komory.
Niekiedy w leczeniu zapalenia miazgi zęba wykorzystuje się antybiotyki. Zazwyczaj ma to miejsce u pacjentów z grupy najwyższego ryzyka wystąpienia IZW (infekcyjnego zapalenia wsierdzia), dlatego warto aby stomatolog ocenił, czy istnieje taka konieczność.
Nieleczone zapalenie miazgi zęba – powikłania
Zbagatelizowanie objawów tej dolegliwości i brak podjęcia terapii na wczesnym etapie jej rozwoju nierzadko wiąże się z bardzo przykrymi konsekwencjami. Jednym z powikłań jest martwica miazgi, która może spowodować zapalenie m.in. okostnej (jest to cienka, włóknista błona otaczająca kość). Czasem u pacjentów dochodzi także do ostrego lub przewlekłego stanu zapalnego tkanek okołowierzchołkowych oraz pojawiania się ropni.
Najgroźniejszym skutkiem związanym z zapaleniem miazgi zęba jest przedostanie się bakterii z jamy ustnej do krwioobiegu, co grozi rozwojem poważnych chorób, takich jak sepsa, zapalenie mięśnia sercowego, ropień mózgu, kłębuszkowe zapalenie nerek i choroby reumatyczne.
Warto wiedzieć, że jeśli stan zapalny korzenia zęba jest rozległy i zaawansowany, to jedynym wyjściem jest jego usunięcie. Brak zębowy należy następnie uzupełnić odpowiednim uzupełnieniem protetycznym, np. koroną. Protetyk w Warszawie z chęcią pomoże Ci przejść przez ten proces, dobierając odpowiednią metodę leczenia.
Jak zapobiegać zapaleniu miazgi zęba?
Zapobieganie tej chorobie polega przede wszystkim na utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej, czyli regularnym szczotkowaniu zębów, używaniu nici dentystycznych i przeprowadzaniu kontrolnych wizyt u stomatologa. Profilaktyka dentystyczna w tym wypadku odgrywa kluczową rolę, gdyż pozwala na wczesne wykrycie oraz leczenie tego typu schorzeń.
Leczenie zapalenia miazgi zęba (zwłaszcza tego ostrego) bywa przykrym i stresującym doświadczeniem dla pacjentów, lecz wcale nie musi takie być. Dentysta podejmie wszystkie niezbędne kroki, aby pomóc Ci w sposób bezbolesny skutecznie wyleczyć Twoje uzębienie.
PORADA: Czekasz na swoją wizytę? Mamy dla Ciebie radę, jak uśmierzyć ból! Możesz spróbować zastosować niesteroidowe leki przeciwzapalne – pamiętaj tylko, aby wcześniej omówić z farmaceutą lub Twoim lekarzem prowadzącym ewentualne przeciwwskazania.
FAQ:
- Czym jest zapalenie miazgi?
Zapalenie miazgi zębowej jest schorzeniem wynikającym z próchnicy, ale nie zawsze. Czasem może być następstwem urazów mechanicznych i termicznych oraz czynników bakteryjnych i prądów galwanicznych.
- Jakie symptomy zwiastują zapalenie zęba?
Objawy choroby miazgi zęba, które często towarzyszą pacjentom to m.in. obrzęk, zaczerwienienie okolicznych tkanek i pulsujący, bardzo nieprzyjemny ból miazgi zęba.
- Jak wygląda leczenie miazgi zęba?
Postępowanie zależy w głównej mierze od zaawansowania choroby. W przypadku odwracalnego zapalenia przeprowadza się leczenie zachowawcze. Jeżeli natomiast pacjent cierpi na nieodwracalną postać, lekarz musi zastosować leczenie kanałowe. Niestety w skrajnych sytuacjach konieczne jest usunięcie zęba.
Autor artykułu:
Mateusz Prokopiuk Współzałożyciel
Dyrektor medyczny Ochoty na uśmiech. Stomatolog z powołania. Już we wczesnych latach szkolnych wybrał ten zawód i z determinacją dążył do zrealizowania swojego marzenia kończąc Warszawski Uniwersytet Medyczny na kierunku lekarsko-dentystycznym.
Na co dzień zajmuje się implantologią, protetyką i stomatologią zachowawczą stale podnosząc swoje kwalifikacje i rozwijając się. Kieruje się przy tym ideą przywracania swoim pacjentom ochoty na uśmiech, co było inspiracją do nazwy gabinetu.
Zaangażowanie i pasja z jaką wykonuję swoją pracę, pozwalają mu na precyzyjne układanie i wdrażanie kompleksowych programów leczenia. Kieruje się przy tym interdyscyplinarnym podejściem do pacjenta, konsultując wymagające przypadki z innymi specjalistami, dzięki czemu pacjent otrzymuje kompleksową i zindywidualizowaną opiekę stomatologiczną.
